İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), Temmuz ayında 50 eşik değerinin altına düşerek 49,9’a geriledi.
İSO Türkiye İmalat PMI anketi Temmuz ayı sonuçları açıklandı.
50,0 eşiğinin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, Temmuz ayında PMI manşeti 50 olan nötr seviyenin bir miktar altına geriledi. Haziran ayında 51,5 olan endeksin Temmuz ayında 49,9 olması işletme koşullarının genel olarak değişmediğini ve böylece 6 aylık genişleme sürecinin sona erdiğini gösterdi.
Firmalar, şube büyümesindeki durgunluğu genel olarak enflasyonist baskıların güçlenmesine bağladılar. Girdi maliyetleri enflasyonu, Temmuz ayında üst üste ikinci ayda da hızlı bir şekilde hızlanarak Mart 2022’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
Ankete katılanların yarısından fazlası (yüzde 52) girdi fiyatlarının ay içinde arttığını ve bunun temel olarak döviz kurlarındaki artıştan kaynaklandığını söyledi. Bazı katılımcılar fiyatlardaki artışın genel girdi maliyetlerinde artışa yol açtığını bildirdi. Bu gelişmeler sonucunda kesinleşen işlerin fiyatları da yükseldi ve son 16 ayın en yüksek seviyesine ulaşan enflasyon, önceki dönem ortalamasının oldukça üzerinde kaydedildi.
Yurt dışından yeni siparişler ivme kaybetti
Güçlenen fiyat baskıları Temmuz ayında müşteri talebini olumsuz etkileyerek yeni siparişlerin son 5 ayda ilk kez yavaşlamasına neden oldu. Yurt dışından alınan yeni siparişler de ivme kaybetti.
Üretimdeki dört aylık büyüme trendi de fiyat artışlarının talebe yansımasıyla birlikte sona erdi. Öte yandan, yılın başında meydana gelen depremin ardından toparlanmanın devam etmesi nedeniyle üretim hacminde bir önceki aya göre önemli bir değişiklik olmadı.
İstihdam üst üste 3 ay arttı
Firmaların kapasitelerini artırma girişimleri üç ay üst üste istihdamı artırdı. Ancak konuşma konusundaki artış orta düzeyde kaydedildi. Üreticiler, yeni sipariş akışlarındaki yavaşlamaya paralel olarak satın alma faaliyetlerini azalttı. Girdilere olan talebin azalması ve eserlerin tedarikçi teslimatlarındaki gecikmeler, Mayıs 2020’den bu yana girdi stoklarında en büyük düşüşe neden oldu.
Raporunda, Temmuz ayında Türk imalat sanayi genelinde artan enflasyonist baskıların birçok yerde talebi ve üretimi sınırladığına işaret edildi.
Temmuz ayında izlenen 10 segmentin tamamında girdi maliyetleri enflasyonu üst üste ikinci ayda hızlanırken, son anket döneminde çoğu şubede maliyet baskıları ağırlık kazandı.
Girdi fiyatlarında en hızlı artışın kaydedildiği gıda ürünleri faslında, maliyet enflasyonu 2018 yılı Ekim ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Bu gelişmeler sonucunda nihai fiyat enflasyonu hızlandı.
Ürün fiyatlarında en son artış kimya, plastik ve kauçuk sektörlerinde gerçekleşirken, en yüksek artış ağaç ve kağıt ürünlerinde kaydedildi. Satış fiyatlarındaki artış, üçüncü çeyreğin başında genel olarak müşteri talebini olumsuz etkiledi. Sadece gıda ürünleri segmentinde yeni siparişler artarken, söz konusu büyüme güçlü ancak Haziran ayına göre yavaş gerçekleşti. Özellikle tekstil ve ana metal segmentleri için yeni siparişler bariz bir şekilde düştü.
Öte yandan, Temmuz ayında dış talep koşullarındaki tablo kısmen daha olumluydu. Gıda ürünleri öncülüğünde 4 şubenin yeni ihracat siparişleri arttı. 3 şube büyüdü.
Giyim ve deri eşya ile kara ve deniz araçları segmentlerinde üretim yeniden büyümeye başladı. Üretimde en sert yavaşlama kimya, plastik ve kauçuk bölümünde kaydedildi. 10 şubenin yarısında çalışan sayısı arttı. En keskin artış gıda artefaktlarında kaydedildi.
“Üretimde 4 aydır devam eden büyüme trendi durdu.
Açıklamada görüşleri yer alan S&P Global Market Intelligence EkonomiDirektörü Andrew Harker, Temmuz ayında yeniden canlanan fiyat baskılarının Türk mamul ürünlerine olan talebi olumsuz etkilediğini bildirdi.
Harker, “Üçüncü çeyreğin başında hem girdi maliyetleri hem de satış fiyatları çok daha yüksek oranlarda artarak firmaların yeni sipariş almasını zorlaştırdı. Bunun sonucunda üretimde 4 aylık büyüme trendi durdu. Üreticiler yeni sipariş alma çabalarını desteklediği için enflasyonun yeniden istikrara kavuşmaya başlayacağını umuyoruz.” sözlerini kullandı.
